Akvaryum canlıları, görüntü olarak estetik ve bakımı keyifli olduğu için insanlar tarafından tercih edilir. Ancak, sağlıklı yaşamaları için onlara uygun bir ortam oluşturmanız gerekir. Bu yazımızda, akvaryumun nasıl olması gerektiği ve dikkat etmeniz gereken konular ile ilgili bilgilere yer verdik.
Akvaryum Boyutu
Boyut seçerken, içinde barındıracağınız türe, akvaryum bitkisine ve genel akvaryum ekosistemine dikkat etmelisimiz. Uygun boyutta bir tank, dostlarınızın sağlıklı gelişimini desteklerken ve su kalitesini de dengeler.
Akvaryum seçerken :
Balık Türleri ve Sayısı
Büyük türler geniş bir yüzme alanına ihtiyaç duyarlar. Örneğin, Cichlid gibi türler geniş alanları tercih ederken, küçük türler, daha küçük alanlarda yaşayabilirler.
Akvaryumun Şekli
Uzun Akvaryum
Yüzme alanı geniş olduğundan, aktif türler için uygundur. Yatay yüzme alanı daha fazladır.
Yüksek akvaryumlar
Dikey alan sunduğu için, özellikle su bitkileri ve tırmanıcı türler için tercih edilir.
Kare ve Küp Akvaryumlar
Görsellik açısından farklıdır, ancak küçük dostlarınızın doğal hareketlerini kısıtlayabilir.
Ekipman ve Süslemeler İçin Alan
Ekleyeceğiniz akvaryum filtresi, akvaryum ısıtıcı, hava taşı, bitkiler ve dekorasyonlar da boyut seçimini etkiler. Bu ekipmanların kapladığı alanı hesaplayarak hacmi belirlemek gerekir. Ayrıca, bu ekipmanlar suyun oksijenlenmesi ve filtrasyonu açısından önem taşır. Bu nedenle akvaryum hacmi fazla küçük olanlar ekipman yetersizliği nedeniyle dengesiz olabilir.
Yüksek Yoğunluklu Besleme
Eğer çok sayıda tür beslemeyi planlıyorsanız, suyun filtrelenmesi ve oksijenlenmesi kritik önem taşır. Bu durumda daha büyük bir tank seçmek ve güçlü bir filtreleme sistemi kullanmak gereklidir. Ayrıca, suyun sık sık değiştirilmesi gerekebilir.
Bakım Kolaylığı
Büyük balık akvaryumu, su kalitesini daha uzun süre koruma eğilimindedir. Bu da bakımı nispeten daha kolay hale getirir. Küçük ise sık su değişimi ve detaylı temizlik gerektirir, çünkü kirlenme daha hızlı gerçekleşir.
Yerleşim ve Ağırlık Hesaplaması
Büyükler, ciddi bir ağırlığa ulaşabilir. 100 litrelik bir akvaryum, yaklaşık 100 kg su ağırlığına sahiptir. O yüzden koyacağınız yerin sağlam ve düz olduğundan emin olmalısınız. Su ve ekipmanlarla birlikte ağırlığı oldukça fazla olacağı için, uygun bir stant veya dolap kullanmak çok önemlidir.
Akvaryum litre hesaplama her santimetre boy için yaklaşık 1 litre su gerekir. Örneğin, 10 cm uzunluğundaki bir canlı için 10 litre su tavsiye edilir. Ancak bu, canlının hareketliliğine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Küçük Akvaryum (10-50 litre)
Bu boyutlardaki tanklar, genellikle başlangıç seviyesindeki hobiler için uygundur. Ancak küçük hacimli su sistemleri, su parametrelerinin hızla değişmesine neden olabilir, bu da onlar için stres yaratabilir.
Orta Boy Akvaryumlar (50-100 litre)
Daha dengeli bir su kalitesi sağlar ve daha geniş bir çeşitliliğe ev sahipliği yaparlar. Bu boyutlar, özellikle birkaç türü barındırmak isteyenler için idealdir.
Büyük Akvaryumlar (100 litre ve üzeri)
Su parametrelerinin daha yavaş değiştiği, daha sabit ve sağlıklı bir ortam sunar. Doğal bir yaşam alanı sağlar, karma türler için uygundur.
Su Kalitesi
Su kalitesi, dostlarınızın sağlığı için kritik öneme sahiptir. Su, düzenli olarak test edilmeli ve gerektiğinde arıtılmalıdır.
Türüne göre pH değeri değişiklik gösterebilir. Genellikle 6.5 ile 7.5 arası ideal kabul edilir.
Amonyak, nitrit ve nitrat gibi maddeler zehirli olabilir. Amonyak ve nitrit seviyesi sıfır olmalı, nitrat ise minimum düzeyde tutulmalıdır.
Doğal ortamlarındaki sıcaklık aralığına uygun bir sıcaklık sağlamak önemlidir. Tropikal olanlar genellikle 24-28°C arasında tercih ederken, soğuk su canlıları daha düşük sıcaklıklarda rahat eder.
Filtrasyon Sistemi
Filtrasyon sistemi, suyun temiz, sağlıklı ve canlıların yaşamını sürdürebileceği koşullarda kalmasını sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Akvaryum iç filtre sistemi, sudaki zararlı maddelerin, atıkların ve yiyecek artıklarının uzaklaştırılmasını sağlar. Bu maddeler zamanla suyu kirleterek canlıların sağlığını tehlikeye atabilir. Filtrasyon sisteminin üç temel türü vardır: mekanik, biyolojik ve kimyasal filtrasyon.
Mekanik Filtrasyon
Sudaki büyük partikülleri (yiyecek artıkları, balık dışkısı gibi) süzerek suyun berrak kalmasını sağlar. Genellikle sünger, elyaf gibi malzemeler kullanılır.
Biyolojik Filtrasyon
Akvaryumun en önemli kısmıdır. Zararlı maddeleri (amonyak, nitrit gibi) parçalayarak suyu güvenli hale getiren yararlı bakteriler, biyolojik filtrede gelişir. Seramik halkalar gibi gözenekli malzemeler bu bakterilerin çoğalmasına neden olur.
Kimyasal Filtrasyon
Sudaki zararlı kimyasalları temizlemek için kullanılır. Genellikle aktif karbon bu amaçla tercih edilir.
Akvaryum dış filtre, akvaryum dışında yer alan ve suyu borular aracılığıyla alıp çeşitli filtre malzemelerinden geçirerek temiz suyu geri tanka pompalayan sistemdir. Dış filtreler genellikle büyük ve orta boylar için tercih edilir. Çünkü daha güçlü filtreleme yapabilirler ve daha fazla filtre malzemesi içerirler.
Dış filtrenin giriş hortumu akvaryumun içinden su çeker, filtreleme ünitesine taşır. Mekanik, biyolojik ve kimyasal filtrelerden geçtikten sonra temizlenmiş su, çıkış hortumu aracılığıyla tekrar akvaryuma pompalanır. Dış filtre, motorlu bir pompa yardımıyla suyun sürekli olarak döngü halinde olmasını sağlar.
Akvaryum Hava Motoru
Akvaryum motoru, oksijen sağlayan bir cihazdır. Canlılar oksijene ihtiyaç duyarlar. Ancak sudaki oksijen seviyesi çeşitli faktörlerle azalabilir. Özellikle yoğun bitki örtüsü, yüksek sudaki oksijen seviyesini düşürebilir. Hava motoru, suya oksijen kazandırarak bu sorunu çözmek için kullanılır. Hava taşları ile kullanıldığında su sirkülasyonunu sağlar, böylece suyun üst ve alt katmanları eşit şekilde oksijenlenir.
Akvaryum Motoru Nasıl Takılır?
Motor, akvaryumun dışında, su seviyesinin üstünde bir yere yerleştirilmelidir. Eğer motor su seviyesinin altında kalıyorsa, geri akış valfi kullanarak suyun motora geri dönmesini önlemelisiniz.
Çıkan hortumu, hava taşına veya sünger filtre gibi bir cihaza bağlayın. Taşı ise suyun içinde dibe yerleştirin. Bu, kabarcıkların su yüzeyine doğru yükselmesi sağlayacaktır. Bu işlem, suyun oksijenle zenginleşmesini sağlar.
Motoru elektrik prizine takıp çalıştırdığınızda, hava kabarcıkları suyun içine gönderilir ve oksijen seviyesi artar.
Isıtıcı ve Aydınlatma
Tropikal türler için su sıcaklığını sabit tutmak amacıyla bir ısıtıcı kullanmanız gerekecektir. Isıtıcının akvaryum boyutuna uygun olduğundan emin olmalısınız. Sıcaklık dalgalanmaları canlıların sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Aydınlatma da oldukça için önemlidir. İçinde bitkiler varsa, bitkilerin fotosentez yapabilmesi için yeterli ışık sağlamalısınız. LED lambalar, enerji verimliliği ve uzun ömürleri nedeniyle iyi bir seçenek olabilir.
Dekorasyon ve Bitkiler
Akvaryum süsleri, küçük dostlarınızın kendilerini doğal ortamlarında hissedebilmesi için çok önemlidir. Doğal taşlar, akvaryum kumu, ahşap parçaları ve yapay bitkiler kullanarak akvaryumunuzu süsleyebilirsiniz. Ancak, kullandığınız akvaryum malzemeleri uygunluğundan emin olun. Kimyasal içermeyen, pürüzsüz yüzeyli dekoratif unsurlar tercih etmelisiniz. Ayrıca, canlı bitkiler, oksijen üretir ve su kalitesini iyileştirir. Su bitkileri, onlar için saklanma alanları sunar ve doğal bir yaşam alanı oluşturur.
Akvaryum Nasıl Temizlenir
Temiz bir ortam oluşturulması çok önemlidir. Düzenli temizlik, su kalitesini korur, zararlı maddelerin birikmesini önler ve canlıların stresini azaltır. Ancak, temizlik doğru teknikler ve araçlar kullanılarak yapılmazsa zararlı olabilir.
Hazırlık Aşaması
Temizliğe başlamadan önce ihtiyacınız olan ekipmanlar:
• Su değiştirme hortumu veya kovası
• Cam temizleyici veya yumuşak sünger
• Dip süpürgesi (vakumlu veya vakumsuz)
• Temiz bir havlu veya bez
• Yakalama ağı
Bu malzemeleri hazırladıktan sonra, su değişimi için kullanacağınız suyun sıcaklık ve kimyasal özelliklerini ayarlamayı da unutmayın. Musluk suyu kullanıyorsanız, su şartlandırıcı ekleyerek kloru nötralize etmelisiniz.
Balıkları Güvende Tutun
Akvaryumu temizlerken canlıları genellikle tankın içinde bırakabilirsiniz. Ancak büyük temizlik yapıyorsanız ya da onları strese sokacak çok fazla hareket olacaksa, geçici olarak bir kova veya başka bir tanka alabilirsiniz.
Eğer onları çıkarmayacaksanız, suyu dikkatli bir şekilde değiştirmeli ve temizlik işlemlerini onları rahatsız etmeden yapmalısınız.
Suyu Kısmen Değiştirin
En önemli adımlardan biri kısmi su değişimidir. Tamamen su değiştirmek onların biyolojik dengesini bozabileceği için, yalnızca suyun %20 ila %30’unu değiştirmek yeterli olacaktır.
Dip süpürgesi kullanarak tabanda biriken atıkları ve yiyecek artıklarını temizleyin. Bu aynı zamanda suyu değiştirmenize de yardımcı olur.
Yeni koyduğunuz suyun sıcaklığı, mevcut suyla benzer olmalıdır. Su değişimi sırasında suyun çok sıcak ya da çok soğuk olmamasına dikkat edin.
Kovaya aldığınız eski suyu dökün ve yerine hazırladığınız temiz suyu yavaşça ekleyin.
Camları Temizleyin
İç camlar ve akvaryum silikonu alg ve kir birikintileri nedeniyle zamanla bulanıklaşabilir. Bu, akvaryumun estetiğini bozar ve gözlem yapmanızı zorlaştırır.
Cam temizleyici sünger veya mıknatıslı temizleyiciler kullanarak akvaryumun iç yüzeyindeki algleri temizleyebilirsiniz. Kimyasal madde içermeyen ürünler kullanmaya özen gösterin.
Eğer dışında da lekeler varsa, sadece su ile ıslatılmış bir bezle silebilirsiniz. Dış temizliği yaparken kesinlikle deterjan veya kimyasal temizlik malzemeleri kullanmayın. Bu maddeler suya karışırsa canlılar için oldukça tehlikeli olabilir.
Filtreyi Temizleyin
Filtre, su kalitesini koruyan en önemli parçalardan biridir. Ancak filtreyi çok sık temizlemek, yararlı bakterilerin kaybolmasına neden olabilir. Bu bakteriler suyun biyolojik dengesini korur.
Filtre malzemelerini çektiğiniz suyla yıkayın. Musluk suyu kullanmayın, çünkü musluk suyu klor içerir ve bu yararlı bakterilere zarar verebilir.
Filtredeki süngerleri ve biyolojik malzemeleri dikkatlice durulayın. Filtrenin tamamen temizlenmesi gerektiğinde, malzemeleri değiştirmek yerine yalnızca yıkayıp tekrar kullanmaya özen gösterin.
Dekorasyonları Temizleyin
Akvaryumun içinde bulunan dekorasyonlar da zamanla kir ve algler ile kaplanabilir. Dekorları ılık suyla temizleyin, ancak deterjan veya kimyasal madde kullanmayın.
Gerekirse bir diş fırçası yardımıyla süslerin üzerine yapışmış algleri nazikçe çıkarabilirsiniz.
Hastalık Önleme
Hastalıkların önlenmesi için düzenli olarak gözlem yapmanız gerekir. Görülen en yaygın hastalıklar arasında beyaz benek, mantar enfeksiyonları ve bakteriyel enfeksiyonlar bulunur. Hastalık belirtileri görüldüğünde, hemen önlem almanız gerekir. Kendi başınıza tedavi edemeyeceğiniz durumlar için bir veterinerle iletişime geçmelisiniz.
Lepistes Akvaryumu Nasıl Olmalı?
Barışçıl ve canlı renklere sahip küçük tropikal türlerdir. Kolay üremeleri ve dayanıklılıkları ile bilinirler. Küçük olsalar da aktif yüzücülerdir. Birkaç tanesi için en az 40-50 litrelik bir tank gerekir.
Lepistes akvaryumu sıcaklığı, tropikal tür oldukları için 24-28°C arasında olmalıdır. Haftalık kısmi su değişimleri yapılmalıdır.
Bitkili alanlarda kendilerini daha güvende hissederler. Canlı bitkiler, yavrular için de saklanma alanı oluşturur. Java moss, elodea ve saz bitkileri gibi dayanıklı bitkiler kullanabilirsiniz.
Japon Balığı Akvaryumu Nasıl Olmalıdır?
Soğuk su türü olup hem dayanıklı hem de uzun ömürlü olmalarıyla bilinirler. Ancak yanlış koşullarda bakıldıklarında sağlık sorunları yaşayabilirler. Geniş alanlara ihtiyaç duyarlar.
Tek bir tanesi için en az 40-50 litre su gerekir. Birkaç tanesi için 100 litre veya daha büyük alanlar tercih etmelisiniz.
Hızlı büyüdükleri için büyük tank tercih edebilirsiniz Soğuk su türü oldukları için sıcaklık, 18-22°C arası idealdir. pH seviyesi 6.5-7.5 arasında, yani nötr veya hafif alkali olmalıdır.
Çok fazla atık üretirler. Bu yüzden güçlü bir filtrasyon sistemi gerekir. Ayrıca, sık sık su değişimi yapılmalıdır. Hızlı kirlenebilen bir su ortamında yaşadıkları için su kalitesine özen gösterilmeli, aşırı yemleme yapmamalısınız.
Bitkileri kazma eğiliminde oldukları için sert ve dayanıklı bitkiler tercih etmelisiniz. Dekorasyonda keskin kenarlı taşlardan kaçının. Çünkü yavaş hareket ettikleri için yaralanabilirler.
Beta Akvaryumu Nasıl Olmalıdır?
Agresif doğaları ve gösterişli yüzgeçleri ile bilinirler. Erkekler son derece agresiftir. Bu yüzden tek başlarına bakılmaları gerekir. Doğru su koşullarında ve uygun boyutta bir tankta bakıldıklarında uzun ömürlü olabilirler.
Yanlış bilinenin aksine, küçük tanklarda veya kaselerde tutulmamalıdır. Bir tanesi için en az 20 litrelik bir tank tavsiye edilir. Daha geniş bir tank, daha fazla yüzme alanı sağlar ve suyun daha kolay dengede kalmasına yardımcı olur.
Tropikal balıklardır, bu yüzden 25-27°C arası bir sıcaklığa ihtiyaç duyarlar. pH seviyesi 6.5-7.5 arasında, su sertliği ise orta düzeyde olmalıdır.
Akıntıya karşı hassastırlar, bu yüzden filtre seçimi yaparken düşük akıntılı filtreler tercih etmelisiniz. Aksi takdirde akıntıya karşı yüzmekte zorlanabilirler.
Su değişimleri düzenli olarak yapılmalıdır. Temiz suyu severler, ama çok sık su değişimi onları strese sokabilir. Bu yüzden dengeli bir bakım gerekir.
Saklanmayı ve yüzgeçlerini korumayı sevdikleri için, tanklarında canlı bitkileri tercih edebilirsiniz. Tanklarında süs eşyalarına ihtiyaç duymazlar ama yine de süs eşyası kullanacaksanız, yüzgeçlerinin zarar görmemesi için keskin kenarlı nesneler kullanmamaya özen gösterin.