Ginepigler, sevimli ve oyuncu doğaları ile insanlarla kolayca bağ kurarlar. Son zamanlarda aileler ve çocuklar için popüler evcil hayvanlar arasındadır. Ginepig bakımı, doğru koşullar sağlandığında oldukça keyiflidir.
Ginepig Nedir?
Ginepig domuzu olarak da bilinen bu küçük kemirgenlerin kökeni, Güney Amerika'ya dayanır. Cavia porcellus olarak bilinen bu tür, vahşi atalarının Cavia aperea ve Cavia tschudii gibi diğer Cavia türlerinden evrimleşmiştir. İşte bu sevimli kemirgenlerin kökeni ve tarihçesi hakkında bazı önemli noktalar:
Vahşi Atalar
Ataları, Güney Amerika'nın And Dağları'nda yaşayan vahşi kemirgenlerdir. Bu vahşi türler, genellikle otobur olarak bilinirler. Doğal ortamlarında çimenler, bitkiler ve sebzelerle beslenirler.
Evcil Hayvana Dönüşüm
Yaklaşık 5.000 yıl önce And Dağları'nda yerli halk tarafından evcilleştirilmiştir. Bu süreçte, insanlar onları gıda kaynağı olarak kullanmışlar ve zamanla evcil hayvan olarak beslemeye de başlamışlardır.
Kültürel Önemi
Güney Amerika'nın bazı yerlerinde, geleneksel bir yiyecek olarak tüketilmektedir. Özellikle Peru, Ekvador ve Bolivya gibi ülkelerde yaygın olarak yetiştirilirler.
Yaygınlaşma
Gine domuzu, 16. yüzyılda, Avrupa’ya ticaret yoluyla getirilmiş ve burada da evcil hayvan olarak popülerlik kazanmıştır. Özellikle İngiltere ve Hollanda'da zengin sınıflar arasında bir statü sembolü haline gelmiştir.
Modern Dönemdeki Yeri
Ginepigler günümüzde, dünya genelinde yaygın olarak beslenen evcil hayvanlar haline gelmişlerdir. Sevimli ve sosyal doğaları, onları çocuklar ve aileler için popüler yapmıştır.
Ginepiglerin Genel Özellikleri
Vücut Yapısı
Ginepig hayvanı yuvarlak vücut yapısına, kısa bacaklara ve uzun, düz bir kafaya sahiptir. Genellikle 20-25 cm uzunluğundadırlar.
Kılları
Kılları kısa, yumuşak ve çeşitli renk ve desenlerde olabilir. Düz, dalgalı veya uzun tüylü çeşitleri bulunmaktadır.
Duyular
İyi bir işitme ve koku alma yeteneğine sahiptirler, ancak görme yetenekleri oldukça zayıftır.
Ginepig Sesi
Çeşitli sesler çıkararak iletişim kurarlar. Bu sesler genellikle ruh hallerine veya ihtiyaçlarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Çıkardıkları bazı yaygın sesler ve anlamları:
Cikleme veya Vızıldama
En bilinen sesidir ve genellikle heyecanlandıklarında ve özellikle yemek zamanı yaklaştığında çıkarırlar. Ayrıca sahiplerinden ilgi istediklerinde de bu sesi duyabilirsiniz.
Mırlama veya Gıdıklama
Rahatladıklarında veya mutlu olduklarında duyulan bir sestir. Genellikle okşanırken ya da huzurlu bir ortamda bu sesi çıkarırlar. Eğer mırlama sesi daha derin ve titrekse, bu rahatsızlık veya korku belirtisi olabilir.
Çıtırtı veya Diş Gıcırdatma
Bu sesi genellikle sinirlendiklerinde veya kendilerini tehdit altında hissettiklerinde çıkarırlar. Bu sesi duyuyorsanız. diğer ginepiglere karşı saldırgan bir tutum sergileyebilirler.
Ciyaklama
Acı, korku veya rahatsızlık belirtisidir. Bu sesi duyarsanız, dostunuzun rahatsız olduğunu veya bir şeyden korktuğunu anlayabilirsiniz.
Gıdıklama veya Homurdanma
Genellikle erkeklerin çiftleşme dönemi sırasında dişilere kur yaptıkları zaman duyulan bir sestir. Bu ses daha sessiz ve sürekli bir mırıldanma şeklindedir.
Bu seslere kulak verelim. Bu sesler onların duygu durumlarını ifade etmelerinin bir yoludur. Bize ihtiyaçlarını ve ruh hallerini anlamamızda yardımcı rehber olurlar.
Üreme
Ginepigler genellikle 3-4 haftalık dönemlerde üreyebilirler. Ortalama 2-4 yavru doğururlar.
Duygusal Durum ve Sosyal İhtiyaçları
Doğada sürü halinde yaşamaya eğilimlidirler. Yalnız bırakıldıklarında strese girebilir ve yalnızlık çekebilirler. Bu nedenle, genellikle birden fazla beslenmeleri tavsiye edilir.
Bir arada yaşarken birbirleriyle sürekli iletişim kurar ve sosyal hiyerarşi oluştururlar. Bu hiyerarşi içerisinde birbirleriyle oyun oynar, bazen de hafif sürtüşmeler yaşayabilirler.
Ginepigler sahiplerine zamanla alışır ve bağlılık gösterirler. Düzenli olarak ilgi gören ve sahipleriyle etkileşim halinde bulunan ginepigler, kendilerini güvende hissederler. Sıkça okşandıklarında mutlu olduklarını göstermek için mırıldama sesi çıkarırlar.
Ginepigler ani hareketler, yüksek sesler ya da bilinmeyen tehditler karşısında korku ya da stres belirtileri gösterebilirler. Eğer streslilerse, diş gıcırdatabilir veya hareketsiz kalabilirler. Güvende hissetmeleri için sakin, sessiz bir ortam sağlamak önemlidir.
Yalnız bırakıldıklarında depresyona girebilirler. İnsanlarla düzenli olarak etkileşim kurmayı ve ilgi görmeyi severler. Sahiplerinden ilgi görmek için sesler çıkarabilirler ya da yanlarına yaklaşırlar.
Aynı ortamı paylaştıkları diğer ginepiglerle oyun oynar, birbirlerini temizler ve keşif yaparlar. İyi bir arkadaşlık bağı kurduklarında huzurlu ve mutlu olurlar.
Ginepigler sahiplerini seslerinden tanıyabilirler ve onlara karşı belirgin tepkiler gösterebilirler. Düzenli olarak besleyen ve ilgilenen kişilere daha fazla bağlılık gösterirler.
Genel olarak nazik ve hassas canlılardır. Sert davranışlara karşı hassastırlar ve bu nedenle dikkatli bir şekilde yaklaşılmalıdır.
Genel olarak duygusal ve sosyal doğaları, onların mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesi için insanlarla ve diğer ginepiglerle düzenli olarak olumlu etkileşim kurmalarını gerektirir.
Ginepig Bakımı
Ginepig Nasıl Bakılır?
Ginepigler sevimli, sosyal ve bakımı kısmen kolay olan hayvanlardır. Ancak, mutlu ve sağlıklı kalmaları için dikkat edilmesi gereken birkaç temel unsur vardır. İşte ginepiglerin bakımı hakkında bilmeniz gerekenler:
Kafes ve Alan
Ginepiglerin sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürebilmesi için doğru bir kafes ve yaşam alanı sağlanması çok önemlidir. İşte gine domuzu kafesi ve yaşam alanı hakkında dikkat edilmesi gereken temel öğeler:
Kafesin Boyutu
Ginepigler aktif hayvanlar oldukları için geniş bir kafese ihtiyaç duyarlar. Minimum kafes boyutu genellikle tek bir tanesi için 0.7-1 metrekare olmalıdır. Ancak, birden fazla besliyorsanız, daha büyük bir kafes tercih etmelisiniz.
Zemin ve Tabana Uygunluk
Kafesin zemini düz olmalıdır. Tel tabanlı kafeslerden kaçınılmalıdır. Çünkü hassas ayakları bu tür tabanlarda yaralanabilir.
Zemin malzemesi olarak yumuşak altlık kullanılması önemlidir. Altlık malzemesi olarak kâğıt tabanlı ürünler, saman veya talaş kullanılabilir. Altlıkları da düzenli olarak değiştirmelisiniz.
Kafesin Yapısı
Ginepig evi havalandırması iyi olmalıdır, bu nedenle kafesin yanları ve üst kısmı hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır.
Tırmanma alanları olmamalıdır, çünkü tırmanmayı sevmezler ve yükseklikten düşerek yaralanabilirler. Tavan yüksekliği dik durabilecekleri kadar yüksek olmalıdır.
Zaman zaman gizlenmek ve güvende hissetmek isteyebilirler. Kafeslerinde bir veya iki tane saklanma kutusu veya küçük bir ginepig yuvası bulunmalıdır. Bu alanlar onların stres seviyelerini azaltmalarına yardımcı olur.
Seramik yemek kapları önerilir. Çünkü bu kaplar ağırdır ve kolay devrilmezler. Su şişesi tercih edebilirsiniz, çünkü su kapları hızla kirlenebilir. Damlatmaz özellikteki su şişeleri dostlarımızın ihtiyaç duyduğu suyu sağlamak için iyi bir seçenektir.
Zihinsel ve fiziksel olarak uyarılmaları için kafeslerine ginepig oyuncakları eklenebilir. Tüneller, küçük top ve çiğneme oyuncakları oyun oynamalarına ve egzersiz yapmalarına yardımcı olur. Tahta parçaları çiğnemeleri için kafeste bulunabilir. Bu, diş sağlıkları için oldukça faydalıdır.
Kafesleri düzenli olarak temizlenmelidir. Altlık malzemesi de haftada en az bir kez değiştirilmelidir. Pislik ve idrar birikmesi hem koku yapabilir hem de sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kafes, doğrudan güneş ışığından ve cereyandan korunmalıdır. Çok sıcak veya çok soğuk ortamları sevmezler, bu yüzden ortam sıcaklığı 18-24°C arasında olmalıdır.
Hareket etmeyi ve keşfetmeyi severler. Kafesin dışında, güvenli bir alanda serbestçe dolaşabilmeleri için günlük olarak dışarı çıkarılmaları iyi olacaktır. Geniş bir oyun alanı oluşturulabilir ve bu alana güvenli oyuncak ve tüneller yerleştirebilirsiniz.
Beslenme
Ginepiglerin beslenmeleri oldukça dikkat gerektiren bir konudur, çünkü dengeli bir beslenme programı onların uzun, sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesini sağlar. Doğru beslenme, özellikle C vitamini açısından zengin besinler vermeyi ve doğal otobur yapısına uygun gıdaları içermeyi gerektirir. Ginepig ne yer, beslenmesiyle ilgili bilmeniz gerekenlere gelin göz atalım:
Saman
Temel Besin: Beslenmelerinin büyük bir kısmı kaliteli saman olmalıdır. Saman, dişlerinin sağlıklı şekilde aşınmasını sağlar ve sindirim sistemi için çok önemlidir.
Sürekli Erişim: Samanı sürekli olarak tüketebilmeleri gerekir. Bu, onların mide ve bağırsak sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur.
Taze Sebzeler
C Vitamini: Kendi vücutlarında C vitamini üretemezler, bu yüzden taze sebzeler beslenmelerinde önemli bir yer tutar. Günlük olarak C vitamini açısından zengin sebzeler verilmelidir.
Önerilen Sebzeler:
Kırmızı ve yeşil biber (C vitamini açısından çok zengin)
Maydanoz (ancak aşırıya kaçmadan verilmelidir)
Marul (özellikle koyu yeşil yapraklı olanlar)
Salatalık
Kereviz
Havuç (şeker içeriği nedeniyle az miktarda verilmelidir)
Brokoli ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler (fazla verilmemelidir, çünkü böbrek sorunlarına neden olabilir)
Pellet Yem
Vitamin Takviyeli: Özel olarak üretilmiş C vitamini takviyeli pellet yemler, diyetin dengeli olmasına yardımcı olur. Ancak saman ve sebzelerden sonra daha az miktarda verilmelidir.
Mısır ve tohum içermemeli: Özel üretilmiş kaliteli pellet yemler tercih edilmelidir; düşük kaliteli yemler sindirim problemlerine yol açabilir.
Meyveler
Ödül Olarak: Meyveler, yüksek şeker içeriğinden dolayı yalnızca ödül olarak verilmelidir. Haftada birkaç kez, küçük miktarlarda verilmesi idealdir.
Önerilen Meyveler:
Elma (çekirdeksiz)
Çilek
Yaban mersini
Portakal ve Kivi (C vitamini açısından iyi bir kaynaktır)
Su
Temiz ve Taze Su: Her zaman taze ve temiz suya erişimleri olmalıdır. Su, damlatmaz özellikli şişelerde sağlanmalıdır çünkü su kapları hızla kirlenebilir.
Suya C Vitamini Eklenmemeli: C vitamini takviyesi için suya eklenmesi tavsiye edilmez, çünkü vitamin hızla etkisini kaybeder ve tadı değiştirebilir.
C Vitamini Takviyeleri
Ekstra C Vitamini: Yeterince C vitamini aldıklarından emin olmak için veteriner onayıyla C vitamini tabletleri veya damlalar kullanılabilir. Özellikle taze sebze yeterli değilse bu yöntem önerilir.
Verilmemesi Gereken Yiyecekler
Nişasta ve Şeker İçeren Gıdalar: Ekmek, bisküvi, şekerli gıdalar, mısır gevreği gibi gıdalar uygun değildir ve sağlık sorunlarına yol açabilir.
Patates, soğan, sarımsak, fasulye gibi nişastalı sebzeler: Sindirim problemlerine neden olabilirler.
Süt ürünleri, et ve hayvansal ürünler: Otoburdurlar. Bu nedenle kesinlikle hayvansal ürünler tüketmezler.
Çikolata ve kafein: Çikolata ve kafein içeren gıdalar son derece zehirlidir.
Narenciye yaprakları ve tohumlar: Elma çekirdeği, armut çekirdeği gibi zehirli bileşenler içeren yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Yiyeceklerin Sunumu
Sebzeler her zaman yıkanarak ve oda sıcaklığında sunulmalıdır. Artık kalan yiyecekler bozulmadan önce kafesten çıkarılmalıdır.
Düzenli Zamanlar: Ginepigler D,düzenli yemek saatlerine alışkındırlar, bu yüzden her gün belirli saatlerde beslenmeleri önemlidir.
Sağlıklı kalmaları için dengeli bir diyet, bol miktarda taze saman, sebze ve takviyeli yemle sağlanmalıdır. Özellikle C vitamini eksikliği ginepig skorbüt gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, bu yüzden diyetlerinde bu vitaminin yeterli miktarda bulunmasına dikkat edilmelidir.
Diş Sağlığı
Dişleri sürekli olarak uzar ve aşınması gerekir. Diş sağlığı için düzenli olarak saman ve çiğneme oyuncakları verilmelidir. Eğer dişlerde uzama veya ağızla ilgili sorunlar fark edilirse veteriner kontrolü şarttır.
Temizlik
Tüy Bakımı
Kısa Tüylü Ginepig: Kısa tüylü olanlar genellikle fazla bakıma ihtiyaç duymaz. Haftada bir kez fırçalamak yeterli olacaktır
Uzun Tüylü Ginepig: Uzun tüylü olanların tüyleri daha fazla bakım gerektirir. Günlük olarak taranmalı ve düğümlerinden arındırılmalıdır. Ayrıca, tüylerinin fazla uzaması durumunda, veteriner yardımıyla tüylerini kısaltmak gerekebilir.
Ölü Tüylerin Alınması: Düzenli tarama, ölü tüylerin alınmasına ve cilt sağlığının korunmasına yardımcı olur. Fırçalama sırasında onların hassasiyetine dikkat etmek önemlidir.
Tırnak Kesimi
Tırnakların Düzenli Kesilmesi: Ginepiglerin tırnakları zamanla uzar ve düzenli olarak kesilmesi gerekir. Tırnakların çok uzaması, onların rahat hareket etmesini zorlaştırabilir ve tırnak batması gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Veteriner Yardımı: Eğer tırnak kesiminde deneyiminiz yoksa veya tırnakları keserken endişeleniyorsanız, bir veterinerden yardım alabilirsiniz.
Keserken Dikkat Edilmesi Gerekenler: Tırnak keserken, tırnağın içindeki pembe damarlı bölgeye (canlı kısmı) dikkat edilmelidir. Bu bölgeye zarar vermemek için tırnakları fazla derin kesmemek gerekir.
Banyo
Doğaları gereği kendilerini temiz tutan hayvanlardır ve sık banyo yapmaya ihtiyaç duymazlar. Ancak nadiren, çok kirlenmişse veya cilt sorunları varsa banyo yaptırılabilir.
Ginepig Nasıl Yıkanır?
Ilık su kullanın ve özel, hassas ciltlerine uygun bir şampuan tercih edin. Su, kulaklarına ve yüzlerine gelmemelidir. Banyo sonrası iyice kurulanmalıdırlar. Islak kalmaları hastalıklara yol açabilir. Özellikle kış aylarında banyo sonrası üşütmemeleri için sıcak bir ortamda tutulmalı ve kurutma işlemi için düşük ısıda bir saç kurutma makinesi kullanılabilirsiniz.
Kulak ve Göz Temizliği
Ginepiglerin kulakları genellikle kendi kendine temiz kalır, ancak gözle görülür bir kir veya akıntı varsa, nemli bir pamuk yardımıyla dikkatlice temizlenebilir. Gözle görülür kulak kiri veya enfeksiyon belirtisi varsa veteriner kontrolü gereklidir. Gözleri de genellikle kendi kendine temiz kalır. Eğer gözlerinde bir akıntı veya çapak fark ederseniz, yine nemli ve yumuşak bir pamukla temizleyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Ginepig Kaç Yıl Yaşar?
Ortalama yaşam süresi 4 ila 8 yıl arasında değişir. Ancak bu süre, doğru bakım, beslenme, genetik faktörler ve genel sağlık durumlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı ginepigler 10 yıla kadar yaşayabilir.
Ginepig Fare mi?
Ginepig hamster ile karıştırılsa da hamster değildir. İkisi de kemirgen ailesine ait olsalar da farklı türlerdir ve birçok yönden birbirlerinden ayrılırlar.
Gine Domuzu Domuz mu?
Ginepigler adlarına rağmen domuz değildir. Aslında domuzlarla hiçbir biyolojik bağı yoktur. Kemirgenler ailesine ait olan küçük ve sosyal hayvanlardır. Adlarında "domuz" kelimesi geçmesinin nedeni, çıkardıkları seslerin domuzların sesine benzemesi ve yuvarlak vücut yapılarıdır.
MENÜ 
