Kedi Ve Köpek Mamalarının içindeki Besin Maddeleri ( Part 1 )
08 Ağustos 2022

Kedi Ve Köpek Mamalarının içindeki Besin Maddeleri ( Part 1 )

Köpek ve kediler de diğer canlılar gibi yaşamlarını sağlıklı bir şekilde sürdürüle bilmek ve çeşitli aktivitelerde bulunabilmek için besin maddelerini tükettikleri gıdalarla almak zorundadırlar. Gıdaları besin maddelerinden en az birini içeren, belirli şekilde ve miktarda yenildiği zaman zararlı etkisi olmayan maddeler olarak tanımlayabiliriz. Besin maddeleri ise hayvan vücuduna enerji veren, vücut dokularının yenilenmesi, büyüme, reprodüksiyon gibi faaliyetlere katılan, enerji veren ya da vücuttaki metabolik olayların düzenleyicisi olarak görev alan maddeler olarak tanımlanabilir. Besin maddelerini karbonhidratlar, yağlar, proteinler, mineraller, izlementler ve vitaminler olarak sıralayabiliriz.

Yapısal bir kavram olmasa da enerji ihtiyacı ve enerji ile ilgili diğer konular da besin maddeleri ile birlikte ele alınmaktadır.

Karbonhidratlar:

Aslında kedi ve köpekler enerji ihtiyaçlarını metabolizmaları gereği proteinler ve yağlar gibi besin maddelerinden karşılayabiliyorlarsa da ucuz bir enerji kaynağı olması nedeniyle köpek ve kedi yemlerinin önemli bir kısmını karbonhidratlar oluşturmaktadır. Karbonhidratlar iyi bir şekilde hazırlandıkları takdirde köpek ve kedi yemlerinin bir kısmını oluşturabilirler. Ancak kedi yemlerindeki miktarının kuru maddede %40 düzeyini aşmaması gerektiği bilinmektedir.

Yağlar

Köpek ve kedilerin yemlerinde bulunan yağlar enerji kaynağı olmaları, esansiyel yağ asitlerini içermeleri yağda eriyen vitaminlerin taşıyıcısı olmaları ve lezzetliliği arttırmaları gibi özelliklere sahiplerdir. Yemlere katılan yağ miktarı içerdiği yağ asidi çeşidi, doymuşluk derecesi, istenilen enerji kapsamı gibi faktörlere göre değişir.

Proteinler

Proteinler karbonhidratların aksine Karbon, Hidrojen ve Oksijen’e ilaveten mutlaka Azot kapsayan maddelerdir. Aynı zamanda çoğu proteinler Kükürt’de kapsar. Proteinler alt üniteleri olan amino asitlerin birbirleriyle birleşmesinden meydana gelen zincirlerden oluşmuş çok büyük moleküllerdir. Her ne kadar proteinlerin yapısında yaklaşık 20 farklı amino asit bulunuyorsa da bu amino asitlerin dizilimindeki farklılıklar ve proteinlerin yapısına katılan miktarları proteinlerin özelliklerini oluşturmaktadır.

Taurin

Taurin kedilerin beslenmesindeki önemi 20 yıl önce (1975) ortaya konmuştur. Taurin proteinlerinin metabolizmaları sırasında bu amino asitlerden sentezlenen bir amino sulfonik asittir.

Enerji

Gıdaların enerji kapsamları içerdikleri besin maddelerine göre değişir. Bu nedenle gıdaların besin maddeleri kapsamları iyi bilinerek bunların tüketilen miktarları hayvanın enerji ihtiyaçlarına göre düzenlenmelidir. Aksi halde enerji eksikliği ya da fazlalığı nedeniyle bazı problemler ortaya çıkabilir.

Vitaminler

Köpek ve kedilerin vitamin gereksinimleri ile ilgili olarak yapılan çalışmalar henüz oldukça sınırlıdır. Gıdalardaki vitamin miktarının çok farklılık göstermesi ve vitaminlerin birçok etkene karşı dayanıksız oluşu nedeniyle yiyeceklerin vitamin içerikleri bakımından dengelenmesi oldukça güçtür. Bu  nedenle vitamin eksikliği ihtimaline karşı, hayvanların beslenmeleri bazı verilere dayanılarak dengelenmek zorundadır. Ticari olarak hazırlanmış köpek ve kedi yemlerine ayrıca bir vitamin katkısı yapmaya gerek yoktur. Buna karşılık bazı hastalıkların belirli vitaminlere olan gereksinmeyi arttırdığı durumlarda ya da iştah üzerine olumsuz etkilerde bulunduğu hallerde vitamin takviyesi yapılması yararlı olacaktır. Ayrıca ısıya ve yemler hazırlanırken uygulanan diğer bazı metodlara dayanıksız olan vitaminler bakımından yapılacak katkılar yemler hazırlanırken uygulanan işlemler göz önünde bulundurularak doğru zamanda ve miktarda katılmalıdır.

Vitamin A

Köpekler bitkisel be hayvansal kökenli yiyeceklerde bulunan veya katkı maddesi olarak aldıkları karoteni vücutlarında etkin bir şekilde A vitaminine çevirebilirler. Vitamin A ve ön maddesi için süt, karaciğer, yağ ve daha az da olsa böbrekler iyi birer kaynaktır. A vitamini başlıca karaciğerde ve bir miktar da böbrekler ve yağ dokuda olmak üzere vücutta depolandığından dolayı, bu vitamin ile ilgili eksiklik belirtilerinin ortaya çıkması için köpeklerin oldukça uzun bir süre vitamin A bakımından noksan dietle beslenmeleri gerekir.

Vitamin D

Bilindiği gibi bir çok hayvan türünde güneş ışınlarının etkisiyle deri altında vitamin D sentezi gerçekleşmektedir. Bazı bilim adamları köpeklerin bu yeteneğe sahip olmadığını ileri sürmelerine rağmen köpekler hem hayvansal kökenli hem de bitkisel sterollerden güneş ışınlarının etkisiyle vitamin D sentezleyebilmektedir. Vitamin D noksanlığı köpeklerde genellikle Ca ve P eksikliği ile birlikte görülür ve bu minarellerin eksikliğinde D vitamini gereksinimi artar.

Paylaş:
T-Soft E-Ticaret Sistemleriyle Hazırlanmıştır.