Küçük dostlarımız olan kedilerde diğer hayvanlar gibi birçok farklı etken kaynaklı olarak hastalıklara yakalanabilir. Bunlar arasında yabancı mikroorganizmalar kaynaklı olarak gözlenen hastalıkların başını bakteriler, mantarlar, virüsler ve parazitler çekmektedir.
Kediden İnsana Hastalık Bulaşır mı?
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz mikroorganizmaların birçoğu sadece kedi türlerinde hastalık oluşturur ve kediler arasında bulaşım gösterir. Fakat bazı hastalıklar sadece kedileri etkilemez. Kedilerden insanlara bulaşıp insanlarda da hafiften şiddetliye kadar değişebilen farklı hastalıklara neden olabilirler.
Hapşıran Kediden İnsana Hastalık Bulaşır mı?
Kedi dostlarımız birçok neden kaynaklı olarak hapşırabilirler. Buna neden olarak alerji, tozlar, viral veya bakteriyel hastalıklar gibi şeyler sayılabilir. İnsanlara bulaşma ihtimaline bakacak olursak öncelikli olarak kedinizin hapşırmasına neden olan etkene bağlı olarak bu ihtimal değişiklik gösterir. Örneğin basit bir toza karşı reaksiyon geliştiyse bir bulaşım olmayacaktır. Fakat dostunuz zoonoz bir hastalık barındırıyorsa ve bu hastalık salya veya diğer vücut sıvıları ile yayılabiliyorsa hapşırık kaynaklı olarak sizde de hastalık görülmesi söz konusu olabilir.
Kedilerden İnsanlara Geçen Hastalıklar
Hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklar literatürde zoonoz hastalıklar olarak isimlendirilir. Bu zoonoz hastalıklar birçok canlı türünden insanlara bulaşabilmektedir. Bugün sizlerle özellikle küçük dostlarımız olan kedilerden bulaşan hastalıklara değinip bu hastalıklara karşı nasıl önlemler alabileceğiz bunların üzerinde duracağız. Bahsettiğimiz gibi kedilerde birçok mikroorganizma türü kaynaklı olarak hastalıklar görülebilmektedir. Bu etkenlerden bazıları insanlara aktarılıp insanlarda farklı hastalıklara neden olabilmektedir. Bu hastalıkların hangileri olduğu ve hangi mikroorganizma türlerinin neden olduğunu şu şekilde sıralayabiliriz.
Bakteri Enfeksiyonları
Bakteriler hayvanlar ve insanlarda gözlenen birçok hastalığın temel veya ikincil nedeni olarak karşımıza çıkar. Bakteriler birkaç mikrometre boyutlarında, değişik şekillerde ve morfolojik yapılarda bulunabilen tek hücreli mikroorganizmalardır. Bu mikroorganizmalar birçok yolla (dışkı, ısırık, salya, deri – tüy teması ve tırmalama) kedilerden insanlara aktarılabilir. Bakteri kaynaklı en sık gördüğümüz hastalıklar ise şunlardır:
Kedi Tırmık Hastalığı
Kedi tırmık hastalığı Bartonella henselae adı verilen bir bakteri tarafından oluşturulur. Bu hastalık kedilerden insanlara tırmalanma, ısırılma veya insan vücudunda yer alan açık yaraların bakteriyi taşıyan kedi tarafından yalanıp salyasının bulaştırılması yoluyla geçebilir. Kediler arasında ise hastalığı oluşturan bakterileri taşıyan pireler aracılığıyla taşınır. Bu hastalık insanlarda ısırık veya tırmalama bölgesinde şiddetli ağrı, şişkinlik ve kızarıklıkla kendini gösterir. Yara bölgesine yakın olan lenf yumrularında şişme görülebilir. Bağışıklık sistemi güçlü insanlarda genellikle hızlı bir şekilde iyileşir fakat bağışıklık sistemi zayıf olanlarda daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu hastalıktan korunmanın en iyi yollarından biri kedi dostlarımızın düzenli olarak paraziter uygulamalarını gerçekleştirmektir. Bunun yanında ise dostlarımızın bağışıklık sistemini ve hijyenik bakımını sağlamak için doğru ve kaliteli kedi bakım ve sağlık ürünleri kullanmanız gerekmektedir. Son olarak ise olası tırmalama ve ısırılma durumlarında yara bölgesinin temizliği bol su ve sabunla sağlanmalı ve düzenli olarak yara bölgesinin pansumanları yapılmalıdır.
Pastörellozis Hastalığı
Bu hastalık Pasteurella multocida adı verilen bir bakteri tarafından oluşturulur. Bu bakteri normal şartlarda kedilerin %70-90’ında ağız içerisinde yer alır. Ağız içerisinde yer aldığı için ısırık aracılığıyla insanlara bulaşabilir. Bu bakteriyi taşıyan kediler tarafından gerçekleştirilen ısırıkların %50-80’inde ise insanların medikal olarak destek alıp hastalığı baskılamak için ilaç kullanmaları gerekebilmektedir. Isırık bölgesinde 24-48 saat içerisinde ağrı, kızarıklık ve şişkinlik gözlenir. Hastalık insanlarda antibiyotik kullanımıyla birlikte genellikle tedavi edilebilse de nadir durumlarda enfeksiyon tüm vücuda yayılıp daha ağır hastalıklara neden olabilmektedir. Bu hastalığa karşı mücadelede en önemli iki şey şunlardır: kedi dostlarımızın bağışıklık sistemini güçlü tutmak ve ağız hijyenlerine önem vermek. Hastalığa karşı en yüksek korunmayı sağlamak amacıyla onlar için üretilmiş kedi bakım ve sağlık ürünlerinden yararlanıp düzenli olarak ağız temizliklerini gerçekleştirmeli ve bağışıklık güçlendirici ürünleri düzenli olarak kullanmalısınız.
Salmonella Zehirlenmesi
Salmonella türevi bakteriler tarafından oluşturulur. Birçoğumuzun bildiği gibi Salmonella zehirlenmeleri enfeksiyon etkeninin alınmasından itibaren 1-3 gün içerisinde ishal, karın ağırısı ve ateş gibi bulgularla kendini gösterir. Salmonella hastalığının insanlara bulaşmasının en önemli nedenleri tam olarak pişirilmemiş tavuk ve yumurtalardır. Bu nedenlerin dışında ev ortamında yeterli hijyen koşulları sağlanmazsa bulaşım bizlerle birlikte yaşayan kedi dostlarımızın dışkıları aracılığıyla da gerçekleşebilir. Hastalığa karşı önlem almak amacıyla birkaç farklı tavsiye verebiliriz. İlk olarak dostlarımızın kum kaplarını temizlerken eldiven takmalısınız. Kedinizin bu bakteriyi almasını engellemek amacıyla dış ortamla olan temasını mümkün olduğunca azaltmalısınız. Kedinizle oyun oynadığınızda, sevdiğinizde veya temas ettiğinizde ellerinizi bol su ve sabunla yıkamalısınız. Dostunuzun gıda aracılığıyla bu bakteriyi almasını engellemek için ise onlar için üretilmiş mamaları tercih edebilirsiniz eğer mamasını kendiniz hazırlıyorsanız ise iyice pişirdiğinizden emin olmalısınız.
Paraziter Enfeksiyonlar
Kedilerin birçoğu hayatlarının bir bölümünde paraziter hastalıklara maruz kalmıştır. Bahsettiğimiz paraziter hastalıkların bu kadar görülmesinin en önemli nedenlerinden biri hijyen koşullarının yeterli olarak sağlanmaması ve dostlarımızın düzenli olarak paraziter uygulamalarının yapılmayıp aksatılmasıdır.
Pireler:
Kedilerde en sık gözlenen dış parazitler pirelerdir. Pireler anatomi ve fizyolojileri gereği sürekli olarak konak üzerinde yaşamazlar. İnsanlardan veya kedilerden kan emip sonradan tekrardan yuvalarına dönerler. Aynı kedilerde olduğu gibi insanlarda da pire ısırıklarında ısırık bölgesinde kızarıklık ve kaşıntı görülebilir. Bunun yanında pireler tırmık hastalığı gibi birçok zoonoz hastalığın aktarımında da rol alırlar. Pire mücadelesinde yaşanılan ortamın ilaçlanması ve dostunuzun paraziter uygulamalarının yapılması oldukça önemlidir.
Uyuz:
Kedilerde uyuza en çok Sarcoptes scabiei adı verilen parazit neden olur. Pireler kadar sık olmasa da bu parazit insanlara da bulaşıp aynı kedilerde olduğu gibi uyuz hastalığına neden olabilmektedir. Kedilerden insanlara temel bulaşım yolu hastalığı geçiren bir kediyle gerçekleştirilen temastır. Normal şartlarda sağlıklı ve güçlü bağışıklık sistemi olan insanlarda enfeksiyon çok daha nadir görülse de zayıf olanlarda görülme ihtimali katlanarak artmaktadır. Uyuzla olan mücadelenin en önemli yolları bağışıklık sisteminin güçlü tutulması, deri sağlığının desteklenmesi ve deri bakımının düzenli olarak yapılmasıdır. Bu amaçla kedi dostlarınıza uygun olarak üretilen kedi bakım ve sağlık ürünlerini kullanıp uyuz hastalığına karşı önlem alabilirsiniz.
Toksokariazis ve Ankilostomiasis:
Bu iç parazitler kedi dostlarımızda olduğu gibi bizlerde de farklı hastalıklara neden olabilmektedir. Özellikle bağışıklık sistemleri daha zayıf olduğu ve kedi dışkılarıyla kontamine materyallerle temas ihtimali daha yüksek olduğu için çocuklarda sıklıkla gözlenir. Fakat bu parazitlerle enfekte olan her insanda hastalık bulguları gözlenmez bağışıklık sisteminiz güçlü ise çoğu zaman semptom bile göstermeden hastalığı atlatabilirsiniz. Toxocara’ların neden olduğu hastalıklarda parazitin larvaları insanlarda karaciğere ve merkezi sinir sistemi gibi önemli yapılara yerleşebilir. Bölgeye yerleştikten sonra ise ciddi semptomlar ortaya çıkarıp hayati riskler ortaya çıkarabilirler. Buna ek olarak Ancylostoma’lar ise yine aynı yollarla insanlar tarafından alınır ve bu parazitin larvaları cilt altına yerleşerek bölgede yangı, kaşıntı, ağrı ve çizgi şeklinde kırmızı renkli lezyonlara neden olurlar. Eğer müdahale etmekte geç kalınırsa enfeksiyon yayılarak ölümlere bile neden olabilmektedir. Esasında bu iki parazite karşı korunmanın kuralları çok basittir. Öncelik her zaman olduğu gibi hijyendir. Ortamın, kedi kum kabının ve kedinizin hijyenini her zaman sağlamalısınız. Bu amaçla insanlarda kullanılan ürünler yerine hem onlar için daha güvenli hem de bu tür hastalıklara karşı daha etkili kedi bakım ve sağlık ürünlerini kullanabilirsiniz. Bir diğer kural ise kedi dostunuzun iç ve dış paraziter uygulamalarını aksatmadan düzenli olarak yaptırmanızdır.
Mantar Enfeksiyonları
Kedilerde mantar enfeksiyonları oldukça sık gözlenmektedir. Dostlarımızda gözlenen mantar enfeksiyonları genellikle insanlara bulaşma eğilimi göstermez ama özellikle dostunuz yoğun bir enfeksiyon geçiriyorsa ve sizin bağışıklık sisteminiz zayıf ise mantarlar aynı kedilerde gördüğümüz gibi insanlarda da deri lezyonlarına neden olabilmektedir. Bulaşma, bizlerin doğrudan hastalığı taşıyan kedilerle temasıyla veya mantara ait sporlarla kontamine olmuş materyallerle gerçekleştirdiğimiz temas aracılığıyla gözlenir. Tedavi süreci ise hem bizler hem de dostlarımız için oldukça uzun ve rahatsız edici olabilmektedir bu yüzden mantar hastalıklarına karşı erken önlem almak oldukça önemlidir. Önlem amacıyla dostlarımızın ve kullandıkları kum kabı, mama ve su kabı, oyuncakları gibi materyallerin düzenli olarak dezenfekte edilmesi gerekmektedir. Buna ek olarak mantarlar zayıf bağışıklık sistemi ve zayıf deri yapısında rahatlıkla yerleşip üreyebildiği için dostunuza düzenli olarak bağışıklık sistemini ve deri sağlığını desteklemek için kedi bakım ve sağlık ürünlerini kullanmalısınız.
Protozoon Enfeksiyonları
Protozoonlar tek hücleri mikroorganizmalardır. Kedilerde olduğu gibi insanlarda da birçok farklı hastalığa neden olabilirler. Bizlerin en sık gördüğü zoonoz karakterdeki protozoal enfeksiyonlar ise şunlardır:
Kriptosporidiyoz:
Cryptosporidium adı verilen protozoon tarafından oluşturulur ve dünya üzerinde en sık gözlenen protozoon hastalıklarından biridir. Kedilerde ve insanlarda benzer semptomlara neden olur. Bu semptomlar genellikle kusma, ateş, karın ağrısı, dehidrasyon ve ishaldir. Bulaşım birçok hastalıkta olduğu gibi kedilerin dışkısıyla olan direkt veya indirekt temastır. İnsanlarda ve kedilerde bu hastalığa karşı en duyarlılar bağışıklık sistemi baskılanmış veya zayıf olanlardır. Hastalığa karşı korunmanın ve yayılmasını engellenmenin temeli hijyene ekstra önem verilmesidir. Bunun yanında kedinizi düzenli olarak veteriner hekiminize götürerek dışkı analizi de yaptırabilirsiniz.
Giardiasis:
Giardia adı verilen protozoon tarafından gerçekleştirilir. Birçok sindirim sistemi hastalığında görülene benzer şekilde ishal, karın ağrısı, bulantı ve dehidrasyon gibi bulgular gösterir. Bulaşım genellikle bu protozoonla kontamine gıdaların veya suların tüketilmesiyle gözlenir.
Toksoplazmoz:
Toxoplasma gondii tarafından gerçekleştirilen oldukça önemli bir hastalıktır. İnsanlarda oldukça sık gözlenen bir protozoondur. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ve hamilelik dönemimde bu protozoonu alanlarda hastalıklara neden olur. Kediler etkeni ölü kemirgenlerden, kuşlardan veya kontamine olmuş diğer şeylerden ağız aracılığıyla alır. Protozoon kuluçka süresinin ardından başka canlılara bulaşabilecek duruma gelir ve dışkı aracılığıyla yayılmaya başlar. İnsanlar ise bu dışkıyla kontamine olmuş materyallerle veya gıdalarda bu protozoonu alabilirler. Buna ek olarak ise iyi pişirilmemiş et ürünlerinden veya iyi yıkanmamış sebzelerden de insanlara bulaşım görülebilir. Risk faktörünün yüksek olduğu grupta yer alan insanların (bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve hamileler) bu protozoona karşı ekstra özen göstermesi gerekmektedir. Hastalığın sık gözlenen semptomları kas ağrıları, ateş, baş ağrısı, kusma ve ishaldir. Hamilelik döneminde hastalığa maruz kalan insanlarda ise düşükler görülebilmektedir. Bu protozoona karşı alınacak önlemlerin temelinde birçok hastalıkta olduğu gibi temizlik ve hijyen gelmektedir. Özellikle dostunuzun kullandığı mama kabı, su kabı, kum kabı gibi materyallerin temizlikleri eldiven giyilerek düzenli olarak gerçekleştirilmelidir. Buna ek olarak dostunuzun dış ortam ile olan temasını en aza indirerek protozoonu vücuduna alma ihtimalini düşürebilirsiniz. Son olarak ise dostunuzun bağışıklık sistemini ona uygun kedi bakım ve sağlık ürünlerini kullanarak destekleyip protozoonla enfekte olma ihtimalini en aza indirebilirsiniz.
Viral Enfeksiyonlar
Aynı bizlerde olduğu gibi kedi dostlarımızda da birçok viral hastalık görülmektedir. Bu hastalıkların bazıları ölümcül olabilirken bazıları ise daha hafif seyredebilir. Özellikle kedilerden insanlara bulaşabilen yani zoonoz olan viral hastalıklar düşünüldüğünde şüphesiz akla ilk gelen hastalık kuduzdur. Kuduz hastalığı tüm memeli hayvanlarda gözlenebilir. Kedilerde aynı tüm memeliler gibi kuduz hastalığına karşı duyarlıdır. Kuduz hastalığının hayvanlar arasında veya hayvandan insana bulaşmasındaki temel yol virüsle enfekte olmuş olan bir hayvan tarafından ısırılmadır. Bu ısırılma sonucunda virüs hızlı bir şekilde merkezi sinir sistemine ilerler ve neredeyse %100’e varan oranda ölümle sonuçlanan hastalığa neden olur. Kuduz hastalığının temel kaynağı vahşi yaşamdır. Bu yüzden kuduz virüsüne korunma amacıyla dostlarınızın yaban hayatıyla temasını ortadan kaldırmalısınız. Bununla birlikte hem sizin hem de dostunuzun sağlığı için birçok ülkede yasalarla zorunlu hale getirilen kuduz aşısını kedinize düzenli olarak yaptırmalı ve takibini gerçekleştirmelisiniz. Olası şüpheli ısırılmalarda ise ısırık bölgesini bol su ve sabunla temizleyerek hızlı bir şekilde sağlık kuruluşlarına başvurmalısınız.
Kedilerden İnsanlara Bulaşan Hastalıklara Karşı Nasıl Önlemler Alabiliriz?
Bahsettiğimiz gibi küçük dostlarımız olan kediler bizlere bulaşabilecek ve farklı sonuçlar doğurabilecek birçok hastalığı barındırabilmektedir. Bizlerin ise bu hastalıklara karşı almamız gereken bir takım temel önlemler bulunmaktadır. Bu önlemlerden en önemlisi temizlik ve hijyendir. Kedinizin, kedinizin kullandığı materyallerin ve kendi hijyeninize her zaman maksimum özeni göstermeniz gerekmektedir. Fakat kedinizin temizliğini gerçekleştirirken onlar için özel üretilen kedi bakım ve sağlık ürünlerini kullanmanız gerektiğini unutmamalısınız. Buna ek olarak birçok hastalığa karşı kedinizin düzenli olarak aşılamalarını, paraziter uygulamalarını ve checkuplarını yaptırmalısınız. Son olarak ise hastalıklarla hem bizim hem de kedilerin en önemli mücadele yolu olan bağışıklık sistemini her zaman aktif ve güçlü tutmak için gerekli önlemleri almalı ve buna yönelik üretilen sağlık ürünlerini düzenli olarak kullanmalıyız.
MENÜ 
