Kedi ve Köpeklerde Sindirim

Kedi ve köpeklerde sindirim alınan lokma yutulmadan önce fiziksel ve kimyasal bazı işlemlere uğrar. Bunlara ağıza alınan yiyeceğin yutulabilecek boyutlara kadar parçalanıp ufatılması ,et liflerinin yumuşatılması,polisakkaritlerin ya da nişastanın jelatinize edilmesi gibi işlemleri sayabiliriz. Kedi ve köpeklerde sindirim tam olarak,yiyecek sindirim kanalına geçtikten sonra başlar.Ağızdaki sindirim daha çok mekaniktir ve yiyeceklerin çiğneme yoluyla parçalanmasını ve tükürükle karışmasını sağlar.Tükürük ağıza 4 çift salgı bezi tarafından salgılanır.Her iki kulağın önündeki parotid bezleri,alt çenenin her iki tarafındaki submaksiller bezler,dilin altındaki sublingual bezler ve üst çenedeki gözlerin alt kısmında bulunan zigomatik bezler bu salgı bezlerini oluşturur.Bu bezler kedilerde de benzer yerlerde bulunur.

Tükrük genelde ağızda her zaman bulunur. Fakat hayvanların görüntü koku yada belenmeyle ilgili sezdikleri bir davranış algılamalarıyla salgı miktarı artar.Tükrük salgılanması yiyecek ağızdayken devam eder ve çiğneme hareketiyle daha da çoğalır.Tükrük yaklaşık %99 su ve % 1 oranında mukus,inorganik tuzlar ve enzimler içerir.Mukus kayganlaştırıcı olarak iş görür ve özellikle de kuru gıdaların yutulmasına yardımcı olur.Bir çok hayvan türünün aksine köpek,kedi ve atların tükrük salgılarında alfa-amilaz enzimi bulunmaz.Bu enzim eksikliği kedilerin tercihan düşük düzeyde nişasta içeren yiyecekleri saçmesine neden olmaktadır.Tükrük yem partiküllerinin çözülmesi ve tat tomurcukları ile direk temasını sağlaması yanı sıra gıda lezzetinin algılanmasını sağlar.Köpeklerin tükrük salgısı hafif asidik yapıdadır.
Köpek ve kedilerin diş yapıları arasındaki farklılıklar görülmektedir.Kedi ve köpekler aynı sayıda insisiv ve kanin dişe sahip olmalarına rağmen erişkin köpeklerde 42 kedilerde ise 30kalıcı diş vardır.Kedilerin premolar ve molar dişleri daha çok kesici özelliktedir,oysa köpeklerinki kırıcı özelliktedir.Bu yapılanma kedilerin karnivor köpeklerin ise omnivor özelliklerini daha iyi yansıtmaktadır.
Köpekler özellikle yumuşak gıdaları çiğnemeksizin yutarak yerler,oysa kediler gıdaları daha çok çiğneyerek yutarlar.Fakat her iki hayvanın ağız ve diş yapısı sert gıdaları parçalamaya elverişlidir.

ÖZEFAGUS

Özefagus bilindiği gibi ağızdan mideye uzanan kısa bir kassal tüptür.Herhangi bir sindirim enzimi burada salgılanmaz ancak özefagus mukozasında bulunan hücreler yutmayı kolaylaştırmak üzere kayganlaştırıcı özellikte mukus salgılarlar.İçeriğin özefagusa gelmesiyle refleks olarak lokmanın ilerlemesini sağlayan peristaltik hareketler başlar.Özefagusun mideye bağlandığı yerde bulunan sfinkter peristaltik hareket buraya ulaştığında açılır.Ancak mideden gelen basınç sfinkterin açılmasını sağlayamaz ve böylece normal durumlarda içeriğin özefagusa geri çıkışı önlenmiş olur.
Kusma ise beyindeki kusma merkezi tarafından yönetilen ve sfinkterin mide içeriğinin özefagusa gececek şekilde açılmasına neden olan özel bir durumdur.Köpekler çevresel değişimler ve çeşili gastrik ya da kilinik olgularda kolayca aktive olan gelişmiş bir kusma merkezine sahiptirler.Dolayısıyla toksik etkileri olabilecek gıdaların kolayca atılmasını sağlayabilecek bir savunma mekanizması da böyelece sağlanmış olmaktadır.